Beli krst kao svedok, 170 godina od Bitke na Iljevu

U bitki, koja se odigrala 24. aprila 1849. godine, na prostoru između Melenaca i Bašaida stradalo je 198 Srba. Pre bitke mladići, koji su učestvovali u sukobima, imali su šansu da se svega 14 dana pripreme.

Sa vrlo oskudnim oružjem, oni su dali najdragocenije, svoje živote. Njima u pomen svake godine, ispred Belog krsta, koji se nalazi na izlasku iz Bašaida odaje se počast. Kako je naveo profesor Dragoljub Badrljica, na današnji da, krvava bitka odnela je veliki broj Srba:

-U svim tim vremenima i bitkama, svi smo poraženi i to treba tako shvatiti. Stradalo je negde oko 200, a prema mojim podacima 198 Srba, iz Kikinde, Bašaida i Melenaca. Sa poštovanjem mi se sećamo onih koji su učestvovali u ovakvim događajima, dali neki svoj doprinos,  dali i svoj život. Na nama je da se sa poštovanjem sećamo 170 godišnjice, ali i da izvedemo zaključak da se takvi događaji, dramatični i tragični nesporazumi više nikome ne dese, više nikada.

Beli krst, koji je podignut kao sponem na tu bitku nalazi se na privatnom posedu. Namera je svih koji se bave istorijom Srba, na ovom prostoru i poštovanjem svih žrtava ratova da se ovakve spomen ploče još više istaknu, kako se istorija ne bi zaboravila.

Godine 1849. je general pobunjeničke Košutove vojske Percel Mor napao Melence nadmoćnom vojskom naoružanom topovima i posle odlučnog otpora Srba koji su Vojvodinu branili pod komandom Lazara Zubana na Iljevu, naredio je da se Melenci spale. Među Srbima u Banatu je ostala izreka “Iljevo — banatsko Kosovo” i mesto pogibije svojih junaka koji su pali braneći Srpsku Vojvodinu obeležili su spomenikom — “krstom na iljevu”.